زوج درمانی گلاسر با رویکرد واقعیت درمانی
یکی از مهم ترین روش های حل تعارضات زوج ها در روانشناسی، واقعیت درمانی است. زوج درمانی گلاسر یا همان واقعیت درمانی توسط فردی به نام ویلیام گلاسر پایه گذاری شده است. این روش، انسان را مسئول تمامی اتفاقات و حوادث زندگی خود می داند. طبق این روش، افراد مختلف با واکنشی که نسبت به وقایع مختلف دارند شرایط خود را رقم می زنند.
زوج درمانی گلاسر چیست؟
زوج درمانی گلاسر بر پایه تئوری انتخاب تدوین شده است. گلاسر معتقد است همه افراد، رفتارهایی را انجام می دهند که انتخاب خودشان باشد زیرا با انجام آن رفتارها، نیازهای اصلی زندگی خود اغنا می کنند. بنابراین همه افراد وظیفه دارند مسئولیت کاری که پذیرفته اند را نیز قبول کنند. حال این نیازها که افراد به خاطر آن ها دست به انجام کارهای مختلف می زنند عبارت اند از:
نیاز به بقا (نیاز به زنده ماندن)
بقا شامل تمام کارهایی است که افراد برای زنده ماندن خود انجام می دهند. برای مثال کار و درآمد داشتن، خوردن و نوشیدن، تامین مسکن و غیره برای تامین بقای انسان تامین می شود.
نیاز به عشق و تعلق پذیری
همه انسان ها برای زندگی نیاز به عشق و صمیت دارند. به همین دلیل است که انسان ها تصمیم به ازدواج و دوستی می گیرند. نکته جالب اینجاست که گلاسر متعقد است اغلب اختلالات و بیماری های روانی انسان، به دلیل عدم رفع نیاز به عشق و تعلق پذیری رخ می دهد. حال این مشکل می تواند با قرار گرفتن در رابطه سمی یا عدم رابطه عاطفی رخ دهد. همچنین گلاسر و رویکرد واقعیت درمانی می گوید افرادی که نیاز به عشق و محبت خود را برآورده می کنند، زندگی بهتری دارند.
نیاز به قدرت و ارزشمندی
نیاز دیگر انسان، قدرت و ارزشمندی افراد است. همه انسان ها همیشه در حال تلاش اند تا بتوانند پیشرفت کنند و نیاز به قدرت خود را از راه های مختلف تامین کنند. البته بعضی ها این نیاز را با رفتارهای مثبت و بعضی دیگر با رفتارهای منفی و حتی آسیب رساندن به افراد دیگر تامین می کنند.
نیاز به آزادی
همه انسان ها ذاتا دوست دارند که آزاد باشند.
نیاز به تفریح و بازی
نیاز اخر انسان ها، تفریح و بازی است. زیرا همه انسان ها نیاز دارند زمانی را در زندگی خود فارغ از هر مشکل و تنشی به تفریح و بازی بپردازند و از شلوغی های زندگی دور بمانند.
نحوه تامین نیازهای 5 گانه انسان
رویکرد واقعیت درمانی گلاسر می گوید، تامین نیازهای 5 گانه انسان ها به دو طریق مخرب و سازنده انجام می شود. یعضی از افراد برای تامین نیازهای خود رفتارهایی سازنده انجام می دهند. برای مثال، نیاز به تفریح خود را با گشت و گذار در طبیعت رفع می کنند یا به دنبال مواد مخدر می روند. در هر حال آن ها هستند که باید نتیجه کار خود را بپذیرند و مسئولیت رفتارهای خود را قبول کنند.
مطالعه بیش‌تر: مشاوره کودک
زوج درمانی گلاسر بر اساس رویکرد واقعیت درمانی چه می گوید؟
با توجه به اصل تئوری انتخاب و اصل واقعیت درمانی که تا به حال ذکر کردیم باید متوجه شده باشید که منظور از زوج درمانی با تکیه بر واقعیت درمانی چیست. واقعیت درمانی معتقد است همه زوج ها مسئول زندگی خود هستند و هر ناکامی و مشکلی که در زندگی دارند به دلیل رفتارهای اشتباه خودشان رخ داده است. حال تنها راه رفع مشکلات و چالش های زندگی مشترک، این است که زوج ها رفتارهای خود را تغییر دهند و از انجام رفتارهای مخرب نیز دست بکشند تا بتوانند مشکلات و چالش های خود را رفع کنند.
درمانگر در جلسات واقعیت درمانی از این اصل پیروی می کند، سپس با بررسی رفتارهای هر دو طرف، مواردی که موجب بروز مشکلات متعدد شده پیدا و در نهایت رفتاری بهتری را جاگزین آن می کند.
در جلسات واقعیت درمانی چه می گذرد؟
- در گام اول مشاور با زوجین صحبت می کند تا با آن ها و مشکلاتی که دارند آشنا شوند.
- در مرحله بعد زوج ها باید دیدگاه خود نسبت به مسائل پیرامونشان را بیان کنند و اهداف خود را نیز مشخص کنند. مشاور با پرسیدن سوال های گوناگون از مراجعان هدف و دیدگاه آن ها را نسبت به زندگی مشخص می کند.
- در گام سوم، مشاور رفتارهای فعلی مراجعان را بررسی می کند تا ببینید این رفتارها چقدر در مسیر انجام اهدافی است که پیش از این، گفته اند.
- در گام بعدی مشاور از مراجع می پرسد که آیا زندگی اش طبق اهداف و برنامه های که دارد پیش می رود؟ ایا انجام این رفتارها درست است؟ یا نیاز است که در ان ها تغییراتی ایجاد شود؟ برای مثال اگر زوجی در جلسه حضور داشته باشند باید به صورت کاملا صریح درباره رفتارهای خود صحبت کنند و اعتراف کنند که ایا این رفتارها در جهت رسیدن به یک زندگی زناشویی شاد و موفق است یا نه؟
- در این مرحله مشاور به مراجع کمک می کند تا رفتارهای درستی را جایگزین رفتارهای اشتباه خود کند.
- گام آخر نیز تدوین یک برنامه مناسب در جهت رسیدن به اهداف و چشم انداز مراجعان است.
اصول اولیه زوج درمانی منطبق بر واقعیت درمانی چیست؟
- زوج ها برای حل مشکلات و تعارضات خود باید رفتارهایشان را کنترل کنند.
- اغلب مشکلات زندگی به دلیل رابطه ای نامناسب است و اگر زوجین بتوانند رابطه پایداری با یکدیگر ایجاد کنند، قطعا سایر مشکلات آن ها نیز حل می شود.
- رفتارها و شیوه زندگی فعلی زوجین، آینده آن ها را مشخص می کند. پس اگر زوجی می خواهد در آینده زندگی خوبی داشته باشد، موظف است رفتاری مناسب از خود نشان دهد.
- هر عملی که از یک فرد سر بزند یه معنی رفتار اوست.
مطالعه بیش‌تر: تحریک الکتریکی مغز TDCS
