تشخیص و درمان اختلال یادگیری ریاضی در کودکان
یکی از شایع ترین مشکلاتی که در کودکان رخ می دهد، اختلال یادگیری است. اختلال یادگیری انواع مختلفی دارد و نسبت به موضوعات متفاوتی رخ می دهد. مشکل ریاضی در کودکان یکی از انواع اختلالات یادگیری محسوب می شود. البته باید بدانید کودکانی که اختلال یادگیری دارند، کم هوش یا خنگ نیستند، بلکه روش های یادگیری آن ها نسبت به بقیه بچه های همسن و سال شان متفاوت است. پس کودکانی هم که از مشکلات ریاضی رنج می برند و در فهم ریاضی با چالش روبرو می شوند، برای درمان تنها به روش های دیگر آموزشی نیاز دارند. این نکته را هم بدانید درمان اختلال یادگیری کودکان ممکن است. پس اگر فرزند شما نیز به یکی از این اختلالات دچار شده، برای درمان او اقدام کنید.
مشکل ریاضی در کودکان به چه معنی است؟
مشکل ریاضی در کودکان یکی از انواع اختلالات یادگیری است که ممکن است در آن ها رخ دهد. منظور از اختلالات ریاضی ناتوانی کودکان در محاسبات درس ریاضی است. این نوع اختلال که با نام دیس کلکولیا شناخته می شود، برای اولین بار در سال 1980 به عنوان یک اختلال ثبت شده است.
کودکانی که از اختلال ریاضی رنج می برند، برخلاف هوش بالا و شرایط جسمانی مناسب، در یادگیری مفاهیم ریاضی و حساب و کتاب دچار مشکلاتی شدید هستند. اهمیت این اختلال از آنجایی بروز پیدا می کند که فرد در زندگی روزمره به مشکل می خورد و حتی در یک جمع و تفریق ساده هم ناتوان است. از این رو والدینی که فرزندی یا اختلال ریاضی دارند باید برای درمان آن اقدام کنند تا کودک آن ها در آینده به مشکل نخورد.
معرفی مهارت هایی که با اختلال ریاضی دچار می شوند
به صورت کلی مشکل ریاضی در کودکان 4 گروه از مهارت های آن ها مورد تهاجم قرار می دهد. این چهار مهارت عبارت اند از:
- مهارت های ریاضی (محاسبات اعداد، شمارش و غیره)
- مهارت زبانی (نام بردن مفاهیم ریاضی)
- مهارت ادراکی (شناخت و خواندن نمادهای عددی یا نشانه های حسابی و گروه بندی ارقام)
- مهارت هایی که مربوط به توجه هستند. (کپی کردن درست ارقام)
اهمیت یادگیری ریاضی در زندگی چیست؟
شاید لازم نباشد همه افراد از مثلثات، هندسه و غیره مطلع باشند، اما چه بخواهیم چه نخواهیم مفهوم زندگی با ریاضی ترکیب شده است. هر فردی برای اینکه ساعت را بگوید باید ریاضی بلد باشد. هر فردی برای محاسبات هزینه های زندگی خود به ریاضیات نیاز دارد. حتی برای ساده ترین مهارت ها مانند پول شمردن نیز به مفاهیم ریاضی نیاز داریم. از این رو بسیار مهم است که کودکان مفاهیم ریاضی را به خوبی بیاموزند.
چه حوزه هایی با اختلال ریاضی دچار مشکل می شوند؟
- فهم اصول ریاضی
- شمردن اعداد و ارقام
- شناسایی درست اعداد از یکدیگر
- تفهیم درست روابط فضایی
- توانمندی در خواندن یا نوشتار اعداد
- اتمام درست محاسبات ریاضی
بررسی علل بروز مشکل ریاضی در کودکان
رشد شناختی
یکی از عواملی که موجب بروز اختلال ریاضی در کودکان می شود، ضعف در رشد شناختی است. افرادی که در رشد شناختی خود دچار مشکل هستند، نمی توانند به خوبی مفاهیم ریاضی را درک کنند.
مشکلات مربوط به حافظه
شاید با خود بگویید مشکلات حافظه چه ارتباطی با اختلالات ریاضی دارد؟ اما باید بدانید کودکانی که حافظه ضعیف تری دارند و به سختی مفاهیم مختلف ریاضی را به یاد می آورند، بیشتر دچار مشکلات ریاضی می شوند. زیرا آن ها تمام مواردی که در درس ریاضی یاد گرفته اند را سریعا به فراموشی می سپارند و توانایی حل مسائل را ندارند.
مشکلات بینایی- فضایی
عامل دیگری که موجب بروز اختلال ریاضی در کودکان می شود، مشکلات بینایی، فضایی است. این دسته از مشکلات مربوط به ادراک بینایی افراد است. برای مثال کودکی که مشکلات بینایی، فضایی دارد به خوبی نمی تواند نقشه ها و اشکال هندسی ریاضی را درک کند. حتی ممکن است یک دایره را به صورت مربع ببیند یا در تشخیص ظاهری اعدادی مانند (6 و 4) به مشکل بخورد.
عوامل دیگر بروز اختلالات ریاضی در کودکان
- بروز عوامل بیوشیمیایی در نوزادی و قبل از آن
- ضعف در هماهنگی و سازماندهی اجزای بدن مانند چشم و دست
- ضعف عملکردی در هوش غیر کلامی
- عدم تمایل به یادگیری و حضور در کلاس درس
- ناتوانی در آموزش درست
- بی دقتی و ضعف ادراک و حافظه
- شرایط محیطی از جمله رفتار نامناسب اطرافیان مانند خانواده، معلم
- نبود امکانات کمک آموزشی مطلوب
نشانه های مشکل ریاضی
- مشکل در تشخیص اعداد
- حس جهت گیری ضعیف
- هماهنگی ضعیف در حرکات ورزشی
- مشکل در حفظ امتیاز در بازی های فکری رومیزی
- مشکل در یادگیری بازی های استراتژیک مثل شطرنج
- مشکل در یادگیری مفاهیم انتزاعی مانند زمان یا پول
- مشکل در گفتن زمان و خواندن ساعت
- مشکل در تشخیص چپ از راست
- مشکل در انجام تکالیف و تست های ریاضی
- مشکل حفظ در سطح پایه
- مشکل در تخمین مدت زمان انجام کار
- مشکل در نظم دادن به چیزها و تشخیص الگوها
- تاخیر در یادگیری شمارش
- شمارش طوطی وار اعداد
- نقص در کپی برداری اعداد
- عدم درک مفاهیم اعدادی
روش های درمان اختلال ریاضی در کودکان
همانطور که متوجه شدید اختلال ریاضی می تواند تمام جنبه های زندگی یک فرد را در بر بگیرد و موجب مختل شدن زندگی او شود. از این رو باید در صدد حل این مشکل باشیم. به خصوص اگر شما نیز فرزندی دارید که از این اختلال رنج می برد، باید برای رفع آن اقدام کنید. در ادامه بهترین روش های درمان مشکل ریاضی در کودکان را بررسی می کنیم.
آموزش مناسب ریاضی به کودکان
بسیاری از روانشناسان معتقدند اولین و مهم ترین اقدام برای حل اختلالات ریاضی کودکان، آموزش مناسب به آن ها است. متاسفانه مربیان زیادی هستند که بدون مهارت کافی شروع به تدریس ریاضی می کنند. از طرفی هم آموزش ریاضی به کودکان ملزم به استفاده از ابزارهای متنوع و کاربردی است. یک مربی خوب علاوه بر اینکه باید از دانش کافی برای تدریس برخوردار باشد، باید بتواند با خلاقیت و روش های متنوع کودکان را به این درس علاقه مند کنند. پس استفاده از روش های نوین آموزشی یکی از بهترین راه حل های درمان مشکلات ریاضی در کودکان است.
بازی درمانی
بازی درمانی نیز یکی از بهترین متدهای روان درمانی برای حل مشکلات ریاضی در کودکان است. در این روش کارشناسان مربوطه از طریق بازی با کودک، مفاهیم ریاضی را به او آموزش می دهند. به این صورت کودک علاوه بر بازی هر آنچه که لازم دارد از ریاضی را یاد گرفته است.
حل دوباره مسائل قبلی
یکی دیگر از روش های عالی برای رفع اختلال ریاضی کودکان، حل مسائل قدیمی است. با این روش می توانید از روند یادگیری کودک مطمئن شوید.
روش های دیداری
یکی از بهترین روش ها برای کودکانی که از نظر بینایی شرایط مناسبی دارند و با اشکال دیداری ارتباط بهتری می گیرند، روش های دیداری است. در این روش ها می توانید از طریق رسم اشکال مختلف مفاهیم ریاضی را به کودک آموزش دهید.
تکرار آموزه ها با صدای بلند
گاهی نیز کودک با تکرار بلند آموزه های خود، مفاهیم را به بهترین روش یاد می گیرد. در آن صورت نیز بهتر است مشاور از این شیوه برای حل مشکل ریاضی کودک مورد نظر استفاده کند.
کمک گرفتن از یک مشاوره کودک
اگر نمی دانید که بهترین روش آموزش به فرزندتان چیست، بهتر است در ابتدا او را به یک کارشناس حوزه مشاوره کودک نشان دهید تا نوع، میزان اختلال و روش های مناسب برای درمان مشکل را به شما معرفی کند. در این صورت راحت تر می توانید روش درمان فرزند خود را تشخیص دهید.
education and school concept – little student girl studying at school
والدین چطور باید به کودک خود کمک کنند؟
نقش والدین در درمان مشکلات ریاضی کودکان بسیار مهم است. آن ها نیز باید از طریق مشاوره خانواده به خوبی این مسئله را بپذیرند و از بهترین روش ها برای درمان کودک خود استفاده کنند. روش هایی که در ادامه ذکر می کنیم، بهترین اقداماتی که والدین این دسته از بچه ها می توانند در قبال آن ها انجام دهند.
- با آن ها درباره اختلال یادگیری صحبت کنید تا به خوبی با مشکل خود کنار بیایند.
- راه کنترل اضطراب را به فرزند خود بیاموزید.
- سخت کوشی فرزندتان را تشویق کنید.
- تصاویر و مسائل لغتی ریاضی را برای فرزند خود به تصویر بکشید.
- بازی های های رایانه ای مربوط به ریاضی را با فرزند خود انجام دهید.
- از متخصصان و مربیان ریاضی کمک بگیرید.
- به کودک خود اجازه دهید برای شمردن اعداد از انگشتان دست و کاغذ استفاده کند.
- برای یادگیری بهتر فرزند خود ابزارهای مختلف ریاضی مانند ماشین حساب را در اختیار او قرار دهید.
- برای آموزش بهتر مفاهیم ریاضی از آهنگ استفاده کنید.
سخن آخر
مشکلات ریاضی در کودکان یکی از اختلالات ریاضی است که احتمال بروز آن در هر کودکی وجود دارد. اما خوشبختانه این اختلال نیز مانند هر مشکل دیگری قابل درمان است. پیشنهاد می کنیم برای درمان بهتر فرزند خود از کمک های مشاوران ماهر نیز استفاده کنید. کلینیک پیروزی نیز خدمات متنوعی در زمینه مشاوره تحصیلی، مشاوره خانواده، مشاوره فردی و غیره برای این دسته از مراجعان در نظر گرفته تا راحت تر بتوانند مشکلات و چالش های فرزند خود را حل کنند.
